Hành trình thiện và ác
(Câu chuyện xã hội…)
Lịch sử nhân loại đã từng trãi
qua “thời kỳ đen tối” (phân kỳ) thời trung cổ (X- XVIII). Đó là thời suy thoái văn hóa kinh tế, tối tăm trí thức, tiêu cực đức tin khiến cái ác lộng hành khắp nơi. Kéo dài mãi đến
thế kỷ 18 mới phục hưng (còn gọi là
thời kỳ khai sáng).
Nhưng hôm nay, khi bước vào thế kỷ 21…Hiên tượng “chủ nghĩa vật chất”
lên ngôi khiến người ta đang lo ngại phải bước vào “thời kỳ tăm tối” mới! Thế
giới đang vẫn hào hứng tập trung vào phát triển kinh tế xã hội, dù đã vượt qua
nhu cầu đã khá xa. Những người tự vấn lương tâm sợ rằng: Tư duy con người sẽ
xem trọng giá trị vật chất hơn tinh thần, khiến người ta xem nhẹ tình cảm đối
xứng, sẽ làm rạn nứt mối liên kết từ trong gia đình ra xã hội. Họ luôn bị cuốn theo đời
sống cạnh tranh như cuộc chiến thương trường.
Sự đam mê vật chất sẽ khiến người ta đánh mất lòng cao thượng, cái ác có
cơ hội trỗi dậy!
Nhân
sinh quan “nhân chi sơ tính bản thiện”
hay “nhân chi sơ tính bản ác” chỉ
thuộc tính quan niệm giáo dục(!) Thường, thiện
và ác được xem là sự đối kháng nhị nguyên trong cuộc sống.
Trong các nền văn hóa tinh thần “cái thiện luôn thắng cái ác”, vì người
ta nghĩ rằng: Cái thiện tạo nên sự
thịnh vượng và tồn tại, còn cái ác sẽ
đem đến sự diệt vong, nên không thể
khoang nhượng với cái ác! Tuy vậy, sự tồn
vong: Khi cái thiện thắng cái ác bằng vũ lực, thì cái thiện đó cũng vô hình chung như cái ác…
Thực ra, với nền tảng khoa học nhân sinh, phải bao gồm cả định lý vật chất và nhận thức tâm linh. Các tôn giáo đều có phương pháp (giáo điều
& thực hành) giới hạnh tu tập. Tuy khác nhau về đức tin nhưng đồng tâm thức, dẫn đến điều thiện lành. Vì vậy, dù thừa nhận hay không? Tự do tôn giáo sẽ nói
lên (chứng minh) chiều hướng đạo đức của xã hội...
Dẫu vậy, chúng ta không phải khi nào cũng nhận rõ điều thiện và cái ác, nếu thiếu giá
trị học vấn xã hội nhân văn, hoặc không có chánh
tư duy trong nhận thức (tâm linh).
Thiện và ác có phải là cuộc chiến hay không? Theo tinh thần giác ngộ
giáo pháp cao thượng: “Thiện & ác có
tính đối ngẫu và đối kháng, chúng có thể đối lập nhưng có thể mất đi khi hai
mặt cùng một bản chất đã đạt đến sự hợp nhất”.
Điều thực tế, thiện hay ác nó ở trong tâm thức chúng ta. Giá trị của thắng thua là lương tri mỗi người tự xác định.