Stress...

  Stress…

( Viết để cho qua stress…)

   Các nhà y học giải thích (khái niệm) về bệnh lý như sau:

   “Bệnh stress là bệnh thường gặp về tâm lý, tâm trạng bị sa sút trầm trọng, tư duy và hành động đều có thay đổi…”

   Vậy thì xác định (định nghĩa)về hiện tượng bệnh stress không khó…Vì nó là trạng thái  ức chế tinh thần, gây khủng hoảng thần kinh…dẫn đến trầm cảm hay cuồng loạn được thể hiện ra cách hành xử, lối sống của bệnh nhân...(Cũng có vài tài liệu khảo sát hiện trạng hiện nay (2012) có 40% dân số VN có vấn đề về thần kinh…?)

   Do đâu, nguyên nhân nào gây bệnh stress? Nếu theo chẩn đoán bệnh lý như trên, thì phần nhiều là do tác động từ bên ngoài đưa vào. Hẳn nhiên là do hoàn cảnh, môi trường xã hội và cả bản lĩnh cá nhân hoá giải stress nữa…?

   Có nghĩa bệnh stress không chỉ do cá tính chính mình tạo ra tình trạng căng thẳng, mệt mỏi, suy kiệt…mà còn do tác động bên ngoài xã hội tạo nên từ những cách “văn hoá”hành xử với nhau, từ hiện trạng kinh tế xã hội, chán nản, bất đồng chính kiến…

   Và cuối cùng người bị stress cảm thấy mệt mỏi, mất lòng tin, thiệt thòi, cô độc…

   Nguyên nhân và hiện tượng?

   Khảo sát hoàn cảnh lịch sử…cho thấy xã hội chúng ta đã thay đổi quá nhanh về môi trường sống và nhịp sống…

   Vì với thời gian khoảng 50 năm ngắn ngủi…mà chúng ta đã  sống với 2 nền chính trị khác nhau với 3 chế độ (cơ chế) kinh tế xã hội thay đổi, chỉ cách nhau trong vòng 10-15 năm… Và như định mệnh thí nghiệm, ta vẫn phải bước qua 4 giai đoạn không hề có qui trình được thông báo trước: Chế độ tự do kiếm sống theo năng lực (miền nam trước 1975), Chế độ bao cấp phân phát (1975-1985), Chế độ “tự thu tự chi” (1986-2000) và Chế độ thị trường “kiểm soát” (2000-2012). Và mỗi lần chuyển đổi “cơ cấu” như thế “Cờ đến tay ai người nấy phất”…khiến cho nhiều người dễ rơi rớt, hụt hẫng hoặc phải mất nhiều thời gian để xoay chuyển, làm lại từ đầu…mọi người như con rối may rủi giữa cuộc sống chưa thể ổn định, pha trộn giữa nền kinh tế hỗn mang đầy cạm bẫy…

  Ai cũng biết! Đời sống con người: Hạnh phúc xã hội, gia đình, cá nhân… phần lớn đều phụ thuộc vào chế độ (cơ chế kinh tế) xã hội. Do đó…khi mà chúng ta chấp nhận một sự việc không thông qua quá trình đào tạo, tiếp cận để thích nghi, thì sẽ gây ra nhiều lầm lỗi. Giống như một hệ thống kỹ thuật mới với nền công nghiệp hoá đột ngột, thì bao giờ cũng bị đi đôi với cả 2 kết quả chấp vá: Thành công lẫn thất bại trả giá…

   Thật ra…nhận thức, năng lực và thói quen con người thường không dễ dàng học hỏi và có đủ phong cách sống phù hợp như người ta xuề xoà, đơn giản nghĩ. Sự khác nhau giữa cuộc sống “cơn lốc” hiện thực và tư tưởng “ù lì”qui trình…cũng đã là hội chứng “xung khắc”công việc, giữa người với người và chính cả trong mỗi một con người.

  Rất khó mà thích ứng kịp đời sống tâm tư, việc làm bởi một thời gian quá ngắn, trong một đời người với những đổi thay dang dỡ…Và cơ hội bình đẳng khó đến với người chỉ dùng kinh nghiệm và lòng kiên nhẫn…thay vào đó là dành cho những kẻ cơ hội, có lối sống “trúng mánh”, may rủi…Trong khi đó, lệ thuộc tính nguyên tắc nghề nghiệp ta vẫn kẹt lại ở thì quá khứ triết lý, thói quen lý tưởng chưa bứt ra được…

   Hiện trạng kinh tế-chính trị cũng chính là sự thể hiện văn hoá, hành động tự nó lộ rõ ra quan điểm sống, tư duy stress: Sự níu kéo quyền lợi khiến người ta lỳ lợm. Sự thiếu thốn khiến người ta tranh thủ chụp giựt. Sự vội vàng do hoàn cảnh làm lòng người hời hợt. Sự rãnh rỗi dư tiền hay thất nghiệp luôn hình thành thói ngông nghênh hoặc liều lĩnh. Sự bận rộn, lo lắng, bức xúc…điều khiển cung cách trở nên cực đoan, cáu gắt, chửi rủa...Và cuối cùng là người ta đành bỏ lòng tự trọng để sống kiểu bon chen, hơn thua không khoan nhượng (?).

   Bệnh stress không hề bị lây nhiễm…mà chính là hiện tượng phản ứng dây chuyền dội ngược bực bội, bế tắc từ những nhu cầu, mong ước đời thường:  Do phi lý, thiếu logic cuộc sống có liên quan đến xã hội, gia đình, học đường, nghề nghiệp…từ hệ quả mất bình đẳng, thiếu cơ hội, lối thoát.

   - Bệnh stress đến từ khi lòng người mất niềm tin, trong khi đó người khác vẫn nói điều nguỵ biện…

   - Bệnh stress tạo nên hành động hoặc bị đối xử: Ăn nói lỗ mảng, cư xử thô thiển, chen lấn đường phố, quyền lực phi pháp, nghề nghiệp chèn ép…

   - Bệnh stress cũng dành cho người quá tham lam: Ham làm, ham học, ham danh vọng…một cách ỷ lại, ích kỷ, thiếu khoa học, thiếu tự chủ…

   - Bệnh stress cũng lẫn quẩn ở với những người thậm nhu nhược, đớn hèn…viện dẫn chữ “nhẫn”, chữ “tâm” như câu kinh siêu thoát…

    - Bệnh stress cũng chẳng tha thứ cho kẻ tự phụ là người đầy đủ, thông minh, thành đạt…khi xung quanh nhiều người thiếu thốn, bất hạnh, đói nghèo…

    - Bệnh stress thường ghé thăm những người kém bản lĩnh, ít nhận thức thực tế và đua đòi cách sống hình thức, giả tạm…

   Khi biết được điều này! chúng ta đã hoá giải stress rồi…

   Nhưng, nếu chỉ nghĩ đến nguyên nhân? Thì ta khó thoát khỏi stress…